De Nederlandse elektriciteit- en gasnetbeheerders hebben hun nieuwe investeringsplannen gepubliceerd. Ze investeren in de periode 2022-2024 grootschalig in het uitbreiden, onderhouden en verzwaren van het elektriciteit- en gasnet. Hiermee treffen ze voorbereidingen voor het energiesysteem van de toekomst, waaronder een geheel nieuw netwerk op zee.
De investeringsplannen zijn bedoeld om de toezichthouder, het ministerie van EZK, provincies, gemeenten en marktpartijen meer inzicht te geven in de aankomende investeringen en projecten. De plannen worden tweejaarlijks opgesteld en zijn door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) beoordeeld. Het plan van Net op land door TenneT en 150kV Randmeren door Liander worden nog aangevuld.
Gigantische gezamenlijke opgave
De verduurzaming van het energiesysteem is één van de grootste transities van Nederland ooit. Voor de netbeheerders betekent dit bijvoorbeeld dat de komende 10 jaar de capaciteit van het elektriciteitsnet moet worden verdubbeld. Deze opgave kunnen de netbeheerders alleen realiseren in samenwerking met alle partijen die betrokken zijn bij de energietransitie.
De realisatie van alle netinvesteringen is een uitdaging, onder meer vanwege het tempo waarin alle ontwikkelingen plaatsvinden. Denk daarbij aan de snelle opkomst van duurzame productie, de groeiende vraag naar elektriciteit en verhoogde ambities voor het realiseren van de klimaatdoelen. Netaanpassingen nemen meer tijd in beslag, onder meer door de ruimtelijke ordening-procedures en schaarste aan technici en materialen.
Versnelling ingezet
In de afgelopen jaren hebben de netbeheerders de versnelling ingezet, niet alleen door te investeren in infrastructuur, maar juist ook in het versneld opleiden van personeel. Bij de regionale netbeheerders alleen al is de komende jaren voorzien om honderden bestaande onderstations uit te breiden en honderden nieuwe onderstations te bouwen. Verder wordt er tienduizenden kilometers aan midden- en laagspanning kabels aangelegd. Ook wordt in het gasnet geïnvesteerd om de groei van het aandeel groen gas mogelijk te maken.
Om dit voor elkaar te krijgen deed Netbeheer Nederland eerder dit jaar samen met een brede coalitie van 14 partijen, onder de naam ‘Actieteam Netcapaciteit’, een oproep aan minister Jetten om onder andere te helpen bij:
• het verkorten van realisatietermijnen voor netuitbreiding;
• het mogelijk maken van afgewogen maatschappelijke keuzes bij het verdelen van de schaarste;
• het versneld aanpassen van wet- en regelgeving om flexibiliteit (o.a. opslag) mogelijk te maken;
• en om onderzoek naar het effect van financiële prikkels in het technisch beroepsonderwijs.
Vooraf doelmatigheid van investeringen toetsen
De investeringsplannen geven inzicht in de knelpunten die de komende jaren worden verwacht en de voorgenomen investeringen om knelpunten weg te nemen of te voorkomen. Door het vóóraf opstellen van investeringsplannen bieden netbeheerders transparantie over toekomstige investeringen en de onderbouwing daarvan. Dit stelt de toezichthouder in staat om te toetsen of er in redelijkheid tot een investeringsplan is gekomen. ACM heeft vorige week bekendgemaakt dat de toetsing van nagenoeg alle investeringsplannen is afgerond.
De netbeheerders hebben van o.a. marktpartijen en decentrale overheden zienswijzen ontvangen op de concept investeringsplannen. Waar mogelijk zijn de zienswijzen verwerkt. De zienswijzen bevatten ook algemene verbeterpunten voor toekomstige investeringsplannen. Zo zullen de netbeheerders de stakeholders nadrukkelijker gaan betrekken bij het opstellen van de scenario’s voor de toekomstige investeringsplannen en de samenwerking met de stakeholders verstevigen.
Laatste aanvullingen voor investeringsplan Net op land door TenneT en 150 kV Randmeren door Liander
De landelijke elektriciteitsnetbeheerder TenneT heeft twee investeringsplannen opgesteld. Eén voor het Net op Land en één voor het Net op Zee. ACM heeft gevraagd om nog enkele aanpassingen te doen in het investeringsplan Net op land. Hiervan wordt een nieuwe publicatie verwacht in juni. Daarnaast zal Liander een aangepast investeringsplan opstellen voor het 150 kV elektriciteitsnet Randmeren.
De andere investeringsplannen van de regionale netbeheerders, Gasunie en het investeringsplan Net op zee van TenneT hebben de eindbeoordeling van ACM ontvangen. De netbeheerders kunnen daardoor volle kracht vooruit om te investeren in uitbreiding, onderhoud en verzwaring van het energienet.
Meer informatie
Meer over de investeringsplannen van de verschillende netbeheerders:
Enexis
Liander
Stedin
Coteq
Rendo
Westland Infra
TenneT
Gasunie Transport Services
BRON: Netbeheer Nederland
