Maatschappelijk prioriteren
Vanaf 1 oktober 2024 kunnen grootverbruikklanten die binnen specifieke maatschappelijke categorieën vallen, zoals bijvoorbeeld ziekenhuizen, scholen en waterschappen, voorrang krijgen bij het toewijzen van transportcapaciteit. Dit besluit werd op 18 april 2024 genomen door de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
Wat is maatschappelijk prioriteren?
Wie als eerste transportcapaciteit aanvraagt, krijgt een hogere positie op de wachtlijst. Door congestieproblemen op het elektriciteitsnet ontstaan soms situaties die maatschappelijk ongewenst zijn, zoals wanneer een ziekenhuis geen transportcapaciteit kan krijgen omdat andere organisaties eerder hun aanvraag hebben ingediend. Om dit te beperken, heeft de overheid richtlijnen opgesteld onder de naam maatschappelijk prioriteren.
Als uw organisatie binnen deze maatschappelijke kaders valt, krijgt u voorrang op andere partijen en stijgt u op de wachtlijst.
Maatschappelijk prioriteren wordt pas relevant wanneer er daadwerkelijk transportcapaciteit beschikbaar is om te verdelen. Het capaciteitsprobleem op het elektriciteitsnet blijft echter bestaan, waardoor het nog steeds jaren kan duren voordat u toegang krijgt tot transportcapaciteit.
Bovendien betekent het verkrijgen van prioriteit voor transportcapaciteit niet automatisch dat u ook voorrang krijgt bij de uitvoering van aansluitingswerkzaamheden. De gemiddelde wachttijd hiervoor is momenteel twee jaar.
Wie komt in aanmerking voor prioriteren?
Er zijn drie categorieën klanten die voorrang kunnen krijgen bij de verdeling van transportcapaciteit. Binnen elke categorie wordt de aanvraagdatum voor prioriteit gelijkgesteld aan de datum waarop de transportcapaciteit is aangevraagd.
Dit betekent dat als u als eerste transportcapaciteit heeft aangevraagd, u bovenaan de wachtlijst van die categorie staat. Klanten in categorie 1 hebben voorrang op categorie 2, en klanten in categorie 2 hebben weer voorrang op categorie 3. De oorspronkelijke datum van de transportaanvraag is daarbij bepalend.
Categorie 1: Congestieverzachters
Klanten in deze categorie dragen bij aan het verminderen van netcongestie.
Nadat ze zijn aangesloten, creëren ze extra transportcapaciteit voor andere klanten of ondersteunen ze de autonome groei op ons elektriciteitsnet, zowel voor verbruik als voor teruglevering.
Categorie 2: Veiligheid
Deze categorie omvat zes subcategorieën:
Noodhulp, politie en defensie, veiligheidsdiensten, justitie en gevangeniswezen, waterbeheer en acute gezondheidszorg.
Dit geldt alleen voor verbruik, niet voor teruglevering.
Categorie 3: Basisbehoeften
Deze categorie omvat vijf subcategorieën: drinkwatervoorzieningen, onderwijs, warmtevoorzieningen, gasnetten en woningbouw. Dit geldt ook alleen voor verbruik en niet voor teruglevering. Woningbouw kleinverbruik wordt op dit moment vrijwel altijd aangesloten, dus deze aanvragen komen niet op de wachtlijst en maatschappelijk prioriteren heeft geen invloed op deze aanvragen.
U komt alleen in aanmerking voor prioriteit als de aangevraagde transportcapaciteit daadwerkelijk wordt gebruikt voor een wettelijke taak. Bijvoorbeeld, de brandweer moet de transportcapaciteit gebruiken voor zijn kerntaken als brandweer; prioriteit wordt niet verleend voor verduurzamingsprojecten van faciliteiten.
Hoe kunt u maatschappelijke prioriteit aanvragen?
- Voorbereiding van uw aanvraag
U kunt uw aanvraag zelf voorbereiden door te onderzoeken of u in één van de drie categorieën valt. Voor de subcategorieën binnen categorie 2 en 3 worden de SBI-codes (Standaard Bedrijfsindeling) van de KvK gebruikt. Uw SBI-code moet overeenkomen met de code waarmee u bent ingeschreven. Sommige (sub-)categorieën hebben echter geen specifieke SBI-code.
- Aanvraag indienen
Vanaf 1 oktober 2024 kunt u uw aanvraag voor prioritering indienen. Deze aanvraag kan gekoppeld zijn aan uw bestaande verzoek voor transportcapaciteit waarvoor u al op de wachtlijst staat. Stuur uw aanvraag naar relatiebeheer@rendo.nl.
Formulier categorie 1
Vul het aanvraagformulier congestieverzachter in.
Formulieren categorie 2 & 3
Vul de bestuursverklaring in. Controleer welke aanvullende documenten u voor de aanvraag moet indienen via deze link.
- Beoordeling van uw aanvraag
Voor categorie 1 controleren we of u aan de criteria voor congestieverzachters voldoet. Voor categorie 2 en 3 beoordelen wij de ingediende bewijsstukken. Soms moeten we de beoordeling voor congestieverzachters afstemmen met andere netbeheerders, bijvoorbeeld wanneer er bovenliggende netcongestie is en goedkeuring van de landelijke netbeheerder nodig is. Als u aan de criteria voldoet en de voorgestelde maatregelen daadwerkelijk congestieverzachtend zijn, maken we contractuele afspraken om deze maatregelen vast te leggen.
- Reactie op uw aanvraag
Categorie 1
Er is geen vaste reactietermijn voor aanvragen in deze categorie. Een zorgvuldige analyse van de netsituatie en uw kenmerken is nodig. Voldoet uw aanvraag aan de criteria? Dan leggen we de afspraken over congestievermindering vast in een contract. Uw aanvraag wordt pas goedgekeurd nadat deze contractuele afspraken zijn gemaakt.
Categorie 2 en 3
U ontvangt binnen 20 werkdagen een reactie van ons. Als uw aanvraag aan de criteria voldoet, krijgt u een hogere positie op de wachtlijst. Uw positie kan nog veranderen als een andere organisatie in uw regio een hogere prioriteit krijgt.
Transportindicatie
Van 10 september tot en met 10 oktober 2024 kunt u de SDE++-subsidie 2024 aanvragen. De aanvraag doet u via de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (rvo.nl ). Voor uw aanvraag heeft u een transportindicatie nodig. Deze vult u in via het formulier op deze pagina. Let op: Transportindicaties die zijn afgegeven in het najaar van 2023 of eerder zijn ongeldig voor de SDE++-subsidieronde van 2024.
Nadat je een transportindicatie hebt aangevraagd, moet blijken of er transportcapaciteit beschikbaar is voor de locatie waarvoor je subsidie aanvraagt. Dit betreft zowel voor de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE), de subsidieronde voor de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie (SDE++) als de Subsidieregeling Opschaling volledig hernieuwbare waterstofproductie via elektrolyse (OWE). Al transportcapaciteit gecontracteerd? Neem dan rechtstreeks contact met ons op.
LET OP: U treft hieronder eerst de aanvraag voor de transportindicatie SDE++. De aanvraag transportindicatie OWE staat daaronder geplaatst.
Transportindicatie aanvragen
Vul onderstaand formulier in om de transportindicatie aan te vragen. Zorg ervoor dat je je aanvraag op tijd instuurt voor de betreffende subsidieaanvraag! Je ontvangt binnen 10 werkdagen na ontvangst van de aanvraag een transportindicatie.
Transportindicatie aanvragen OWE
Vul onderstaand formulier in om de transportindicatie aan te vragen. Zorg ervoor dat je je aanvraag op tijd instuurt voor de betreffende subsidieaanvraag! Je ontvangt binnen 10 werkdagen na ontvangst van de aanvraag een transportindicatie.
Transportprognoses en netcapaciteit
Planning ingang eisen GLDPM
Is het gecontracteerd transportvermogen van uw organisatie 20 MW of meer? Dan heeft u te maken met de Europese en landelijke wetgeving (GLDPM). Dit betekent dat er dagelijks een prognose van de verbruiken en teruglevering verstrekt moet worden aan N.V. RENDO. Deze eisen gaan gefaseerd gelden voor organisaties met een gecontracteerd transportvermogen tussen de 1 MW en 20 MW. De planning is als volgt:
- Groter dan 10 MVA: 1 juli 2021
- Groter dan 5 MVA: 1 juli 2022
- Groter dan 2 MVA: 1 juli 2023
- Groter dan 1 MVA: 1 juli 2024
Technische eisen opwekinstallatie
Koopt u zonnepanelen of een andere opwekinstallatie? Of past u uw huidige installatie grondig aan, bijvoorbeeld doordat u omvormers vervangt of doordat u het vermogen van de installatie wijzigt? Dan is het wettelijk verplicht dat uw opwekinstallatie voldoet aan nieuwe technische eisen. Als uw netbeheerder vraagt of u aan de nieuwe eisen voldoet, dan moet u dit kunnen aantonen.
Verplicht aanmelden opwekinstallatie
Voordat u een installatie in gebruik kunt nemen, moet u bij uw netbeheerder melden om welke installatie het gaat. Doet u dit niet, dan wordt de opwekinstallatie niet aangesloten op het net. Grote zakelijke klanten doen dit via rendonetbeheer@rendo.nl. Consumenten en klein zakelijke klanten gebruiken hiervoor energieleveren.nl.
Uitstel certificering nieuwe opwekinstallaties
Om te kunnen controleren of kleine installaties inderdaad aan de strengere technische eisen voldoen, moeten de opwekinstallaties, zoals zonnepanelen, gecertificeerd worden. De netbeheerders zijn hierover in overleg met toezichthouder ACM. Totdat hier meer duidelijkheid over is, verandert er voor consumenten met zonnepanelen niets. De technische eisen moeten zorgen voor uniformiteit in onder meer leveringszekerheid, netveiligheid en het faciliteren van de energietransitie.
Gebruik van de gegevens
De Nederlandse netbeheerders houden centraal bij waar alle opwekinstallaties staan en wat hun capaciteit is. Dit helpt bij het stabiel houden van het elektriciteitsnet. Ook gebruiken de netbeheerders de gegevens om het hoofdnet goed te onderhouden en om te beslissen waar zij het net het beste kunnen uitbreiden.
In de afbeelding ziet u welke eisen voor u gelden.
Eisen aanlevering prognosegegevens
De belangrijkste nieuwe eisen voor GLDPM zijn:
- Klanten die grote hoeveelheden energie afnemen en/of terugleveren aan het net zijn al verplicht om dagelijks transportprognoses te leveren aan hun netbeheerder. Op basis van deze gegevens kan de netbeheerder inschatten hoeveel elektriciteit van uur tot uur over het elektriciteitsnet getransporteerd gaat worden. Het aanleveren van dit soort prognoses gaat voor meer klanten gelden. Dit wordt gefaseerd ingevoerd, afhankelijk van het gecontracteerd transportvermogen. In de ATO (Aansluit- en Transport Overeenkomst) met N.V. RENDO, staat wat uw gecontracteerd transportvermogen is voor teruglevering en afname op uw aansluiting. Het hoogste vermogen bepaalt wanneer het aanleveren van gegevens verplicht wordt.
- Gefaseerd wordt het aanleveren van extra gegevens verplicht.
Zie de afbeelding voor de wijzigingen nieuwe eisen transportvermogen.
Waarom nieuwe eisen?
Om ervoor te zorgen dat elektriciteit voor iedereen beschikbaar, betrouwbaar en betaalbaar blijft, zijn aanpassingen aan het elektriciteitsnet en nieuwe afspraken over het beheer van het elektriciteitsnetwerk nodig. Deze afspraken zijn in 2018 wettelijk vastgelegd in nieuwe Europese netcodes en in de Nederlandse Netcode elektriciteit. Hierdoor veranderen er zaken voor iedereen die nu of in de toekomst elektriciteit afneemt of opwekt. Meer informatie over de Europese Verordeningen Elektriciteit staat op de website van toezichthouder ACM.
Wie regelt de wijzigingen?
Uw leverancier of programmaverantwoordelijke kan de prognose in het zogenaamde XML GLMD-format voor u versturen. Om dit te realiseren kunt u contact opnemen met uw leverancier.
Aanvullende informatie
Voor vragen kunnen zakelijke klanten contact opnemen met hun accountmanager of met relatiebeheer@rendo.nl. Voor het juiste GLMD-format en inhoudelijke vragen daarover, kunt u contact opnemen met het TenneT GLDPM projectteam. Of vraag uw programma-verantwoordelijke om dit te doen. U krijgt een inlog voor een portal waar alle informatie staat. Het e-mailadres is: GLDPM@tennet.eu
Congestie
De groei van duurzaam opgewekte energie in Nederland overtreft de verwachtingen. Maar ook de vraag naar elektriciteit blijft toenemen door elektrificatie en de afbouw van gasgebruik. Hierdoor worden of zijn soms de grenzen van het elektriciteitsnetwerk al bereikt. In het werkgebied van RENDO is door de bovenliggende netbeheerder TenneT congestie afgekondigd.
Wat is congestie
Doordat de vraag en het aanbod van energie de afgelopen jaren flink zijn gegroeid, komt het elektriciteitsnet in de problemen. De industrie elektrificeert in een hoog tempo, er komen steeds meer zonne- en windparken en ook de huishoudens elektrificeren door plaatsen van zonnepanelen of de aanschaf van warmtepompen. Het moment van aanbod van elektriciteit door bijvoorbeeld zonneparken of zon op daken van huishoudens, valt op een ander moment dan de vraag naar elektriciteit in de ochtend en avond. Door deze snelle groei van vraag en aanbod van elektriciteit raakt het elektriciteitsnet overbelast. Dit noemen we congestie. Landelijk zijn de netbeheerders bezig met de ontwikkeling van diverse contracten om op zo’n manier aangeslotenen te vragen de spits te mijden of tijdelijk minder energie af te nemen of in te voeden. Dit noemen we congestiemanagement.
Netbeheerders waar de overbelasting zich voordoet, zijn verplicht om congestiemanagement toe te passen met als doel de congestie te verminderen of om het op te lossen. Op dit moment kent RENDO zelf geen congestie, maar haar bovenliggende netbeheerders (Enexis en Tennet) wel. De klanten van RENDO met een grootverbruikaansluiting kunnen wel benaderd worden voor congestiemanagement. Mogelijk kan door drukke momenten op het net meer te spreiden, overbelasting van het elektriciteitsnet worden voorkomen. Congestiemanagement kent verschillende fasen: hoe groter de drukte op het net, hoe ingrijpender de maatregelen zijn die netbeheerders moeten nemen.
Steeds meer klanten met een grootverbruikaansluiting maken daarom met de netbeheerder afspraken over flexibel gebruik van hun vermogen. Zij kunnen het verschil maken en dat is heel hard nodig want we moeten het huidige en toekomstige elektriciteitsnet beter benutten. Enerzijds doordat we steeds meer stroom verbruiken en anderzijds doordat we steeds meer gebruik maken van duurzame energiebronnen, zoals zonne- en windenergie.
Wat doet RENDO
Netuitbreiding
RENDO kent op dit moment zelf geen congestie in haar verzorgingsgebied en zal er ook alles aan doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Dit doet Rendo door middel van het verzwaren van kabels en/of plaatsen van transformatorhuisjes. Ook de bouw van het nieuwe onderstation in Hoogeveen hoort hier bij.
Efficiënt netgebruik
RENDO helpt de bovenliggende netbeheerders met onderzoeken naar congestiemanegement. Zijn er bijvoorbeeld partijen in het verzorgingsgebied die hun energievraag of aanbod, op bepaalde momenten, tijdelijk willen verlagen.
Toelichting op de werking van congestiemanagement door Netbeheer Nederland weergegeven in een informatieve illustratie.
Capaciteitskaart elektriciteitsnet
De Landelijke Capaciteitskaart elektriciteitsnet geeft inzicht in waar in Nederland er sprake is van transportschaarste.
Deze kaart bestaat uit twee lagen, één voor afname- en één voor invoeding van elektriciteit. Via de knoppen kunt u de gewenste kaart selecteren.
Deze kaart is een momentopname en u kunt hier geen rechten aan ontlenen. Neem bij concrete plannen altijd eerst contact op met uw netbeheerder.
Klik links op de afbeelding voor de landelijke capaciteitskaart elektriciteitsnet.
Afname
Deze kaart is bedoeld voor partijen die een nieuwe grootverbruik aansluiting (netaansluiting groter dan 3x80A) voor afname van elektriciteit willen aanvragen, of een bestaande grootverbruik aansluiting willen verzwaren. Gaat u een nieuw bedrijfspand bouwen, uw huidige bedrijfspand verbouwen of wilt de bestaande aansluiting verzwaren? Op deze kaart kunt u zelf controleren of er op uw gekozen locatie ruimte op het net is voor afname van elektriciteit.
Invoeding
Deze kaart is bedoeld voor partijen die een nieuwe grootverbruik aansluitingen (netaansluiting groter dan 3x80A) voor productie van elektriciteit willen aanvragen, of een bestaande grootverbruik aansluiting willen verzwaren. Een goed voorbeeld van een dergelijke aansluiting zijn bijvoorbeeld zonneparken. Op deze kaart kunt u zelf controleren of er op uw gekozen locatie ruimte op het net is voor productie van elektriciteit.
Vervolgmeldingen N.V. RENDO
Met onderstaande berichten doet N.V. RENDO vervolgmeldingen op de vooraankondigingen van TenneT en Enexis, conform artikel 9.9 van de nieuwe Netcode Elektriciteit. Voor de inhoud van de vooraankondiging verwijst RENDO naar de websites van TenneT en Enexis.
Steenwijk afname (publicatie 20-12-2023)
https://tennet-drupal.s3.eu-central-1.amazonaws.com/default/2023-12/231218%20Vooraankondiging%20afname%20G-O_def_0.pdf
Vervolgmelding N.V. RENDO voor omgeving Steenwijk op vooraankondiging verwachte structurele congestie afname TenneT. Voor RENDO valt het verzorgingsgebied van omgeving Steenwijk onder deze vooraankondiging.
Steenwijk opwek (publicatie 17-11-2022)
https://tennet-drupal.s3.eu-central-1.amazonaws.com/default/2022-11/20221117%20Vooraankondiging%20GDO%20-%20Productie_0.pdf
Vervolgmelding N.V. RENDO voor omgeving Steenwijk op vooraankondiging verwachte structurele congestie opwek TenneT. Voor RENDO valt het verzorgingsgebied van omgeving Steenwijk onder deze vooraankondiging.
Hoogeveen afname (publicatie 17-08-2023)
https://tennet-drupal.s3.eu-central-1.amazonaws.com/default/2023-08/20230810_Congestierapport%20Drenthe.def__0.pdf
Vervolgmelding N.V. RENDO voor omgeving Hoogeveen op vooraankondiging verwachte structurele congestie afname TenneT. Voor RENDO valt het verzorgingsgebied van omgeving Hoogeveen onder deze vooraankondiging
Hoogeveen opwek (publicatie 17-10-2023)
https://www.enexis.nl/zakelijk/netcapaciteit/congestie/congestie-onderzoeken/drenthe/hoogeveen-blok-ms01-et
Vervolgmelding N.V. RENDO voor omgeving Hoogeveen op vooraankondiging verwachte structurele congestie opwek Enexis. Voor RENDO valt het verzorgingsgebied van omgeving Hoogeveen onder deze vooraankondiging.
Veelgestelde vragen
Hier vind je alle vragen over congestie en alles wat daarmee samenhangt.